کاربر گرامی به وب سایت دادسرا یار خوش آمدید | برای استفاده کامل از امکانات سایت عضو یا وارد شوید

نفقه و نحوه دریافت آن ومجازات ترک نفقه+بررسی تخصصی -کاربردی

شما در حال مشاهده مطلب مذکور در بخش مقالات سایت می باشید

نفقه و نحوه دریافت آن ومجازات ترک نفقه+بررسی تخصصی -کاربردی

نفقه و نحوه دریافت آن ومجازات ترک نفقه+بررسی تخصصی -کاربردی

 

عرض سلام و ادب خدمت شما عزیزان امروز با شما همراه هستیم تا در مورد ماهیت و چیستی نفقه با یک دیگر صحبت کنیم

خانواده از دیرباز، کانون اصلی تعاون بوده است که در آن به انسان آموزش داده می‌شود چگونه با دیگران همکاری کند و سرنوشت خویش را وابسته به آن ببیند. عاطفه خیرخواهی را خردمندان ستوده‌اند و قانونگذار نیز مصادیق آن را در زمره تکلیف آورده است. الزام در پرداخت نفقه یکی از آن موارد است که به موجب آن، اعضای خانواده موظف شده‌اند تا در مواقع لزوم به یاری یکدیگر بشتابند.

ویدیو و پادکست بررسی تخصصی نفقه 

نفقه از ارکان زندگی مشترک و یکی از مباحث مهم در حقوق خانواده است. اگر زوج و زوجه (شوهر و زن) نسبت به حقوق خود و طرف مقابل آگاهی داشته باشند فرصت پیدا می‌کنند تا از زندگی مشترک خویش لذت و آرامش بیشتری را به دست آورند. شناخت هر یک از ایشان نسبت به مفاهیمی از قبیل مفهوم و ماهیت مصادیق نفقه، و افراد مشمول پرداخت نفقه و سایر موضوعات ذیربط باعث می‌شود تا به حقوق طرف مقابل احترام گذارده و زندگی مشترک رضایت بخشی داشته باشند

 در واقع، شناخت و دانستن احکام حقوقی خانواده سبب آگاهی از وظایف و حقوق هر یک از زوجین (زن و شوهر) در قبال هم شده و همین امر سبب تحکیم بنیان خانواده می‌شود و خانواده را به سمت سعادت و آرامش رهنمون می‌سازد.یکی از مهم‌ترین حقوق زوجه (زن) نفقه است.

بر خلاف سایر حقوق مالی، نفقه در طول زندگی زناشویی نیز جریان دارد تغییر سبک زندگی زنان و خانواده، پیدایش هزینه‌های جدید و رشد و آگاهی حقوقی در خانواده‌ها از مهم‌ترین حقوق زوجه (زن) بر زوج (شوهر) پرداخت نفقه و هزینه زندگی اوست که با دو شرط دائمی بودن عقد و تمکین زوجه (زن) از زوج (شوهر) خواهد بود. 

برای مشاهده نمونه دادخواست مطالبه نفقه اینجا کلیک کنید

نفقه چیست و چه شرایطی دارد

از مکتب انسان ساز قرآن درباره نفقه زنان در می‌یابیم که چون مادران، فرزندان خود را دو سال تمام شیر می‌دهند بر شوهر لازم است خوراک و پوشاک زن را به طور شایسته در مدت شیر دادن بپردازد، حتی اگر زن طلاق گرفته باشد، پدر و مادر می‌توانند فرزند را با توافق یکدیگر قبل از اتمام دو سال از شیر بگیرند.

قرآن هیچ کس را موظف به تکلیف بیش از مقدار توانایی خود نمی‌داند. مادر و پدر به سبب اختلاف، حق ضرر زدن به کودک را ندارند. مردان به دلیل ویژگی‌هایی که خداوند از نظر جسمی و روحی به آنان داده است، سرپرست و نگهبان زنانند. مردان باید زنان مطلقه را هر جا خودشان سکونت دارند و در توانایی آن‌هاست سکونت دهند و به آنان زیان نرسانند و آن‌ها را مجبور به ترک منزل ننمایند و اگر زنان مطلقه باردار باشند باید نفقه آن‌ها را تا زمانی که وضع حمل کنند، بپردازند.

اگر زن مطلقه فرزند شوهر سابق خود را شیر دهد باید پاداش او را بپردازند. قرآن سفارش می‌کند، آنان که امکانات گسترده‌ای دارند باید از امکانات وسیع خود انفاق کنند و آن‌ها که تنگدستند، از آن چه که خدا به آن‌ها داده است، انفاق نمایند و خدا هیچکس را جز به مقدار توانایی که به او داده تکلیف نمی‌کند. برابر ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی: «در عقد دائم نفقه به عهده شوهر است». این حقی است که قانونگذار ایران برای زن قائل شده است و به موجب آن زن می‌تواند از شوهر طلب نفقه کند.

فلسفه نفقه

فلسفه این قاعده آن است که در اکثر خانواده‌های ایرانی زنان اموال و درآمد کافی برای تأمین مخارج خود و شرکت در هزینه خانواده را ندارند. وانگهی اداره خانه و امور داخلی خانواده که وظیفه‌ای بس بزرگ است، به عهده آن‌هاست و زنان به کار اقتصادی دیگری که منبع درآمدی برای آنان باشد اشتغال نمی‌ورزند. البته، زن در صورتی حق نفقه خواهد داشت که از مرد تمکین کند و به تعبیر دیگر وظایف زناشویی را انجام دهد. نشوز زن (یعنی زنی که به وظایف زناشویی خود عمل نمی‌کند یعنی تمکین نمی‌کند) مانع استحقاق نفقه است.

برای اطلاع بیشتر از بحث ارتباط نشوز و نفقه می توانید مقاله ارایه شده در وب سایت را مطالعه نمایید 

تعریف لغوی نفقه:

نفقه در لغت به معنی هزینه، خرج، روزی و مایحتاج معاش است. نفقه در لغت اسمی از انفاق است و به مالی اطلاق می‌گردد که انسان برای خود و افراد تحت سرپرستی‌اش هزینه می‌کند.

تعریف اصطلاحی نفقه

نزدیک به معنی لغوی آن و چیزی است که برای گذارندن زندگی، لازم و مورد نیاز است. در اصطلاح حقوق مدنی عبارتست از: تأمین هزینه خوراک و پوشاک و مسکن و اثاث خانه در حدود متناسب عرفی با وضع زوجه (زن).

بررسی ماده ۱۱۰۷ اصلاحی قانون مدنی:

در مورد نفقه زوجه (زن) دائمی چنین بیان کرده است: "نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن، از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی و بهداشتی و خادم، در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض."

در نفقه زن، چنان که از ماده ۱۱۰۷  قانون مدنی برمی آید، وضعیت و احتیاجات زن به طور متعارف ملاک عمل است نه وضعیت مرد. پس اگر زن از خانواده متمکنی باشد، شوهر به ناچار باید وسائل زندگی او را آنچنان که شأن و وضع اجتماعی و خانوادگی او اقتضاء می‌کند، فراهم آورد.

در واقع، ماده ۱۱۰۷  قانون مدنی، کیفیت نفقه را که بر عهده شوهر است به طریق متناسب با وضعیت زن مقرر داشته و در صورت عادت داشتن زن به داشتن خادم یا احتیاج به هزینه بیشتر برای مسکن و غذا، در این صورت حق مطالبه آن را از شوهر خواهد داشت.

انفاق

شوهر در اثر نکاح دائم، ملزم است که به زن خود انفاق کند. ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی می‌گوید: «در عقد دائم، نفقه زن به عهده شوهر است.»

در نکاح منقطع (موقت)، شوهر ملزم به انفاق نیست مگر این که به نحو ملزمی از طرف شوهر تعهد به انفاق شده باشد. ماده ۱۱۱۳ قانون مدنی می‌گوید: «در عقد انقطاع (موقت) زن حق نفقه ندارد مگر این که شرط شده باشد یا این که عقد مبنی بر آن جاری شده باشد.» 

شما عزیزان برای اطلاع بیشتر راجب موضوع نکاح موقت و نکاح دائم  و مسایل مربوط به انها می توانید مقاله ارایه شده را مطالعه نمایید

نفقه شامل چه مواردی است ؟

ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی می‌گوید: «نفقه عبارت است از مسکن، البسه، غذا، اثاث البیت که به طور متعارف با وضعیت زن متناسب باشد و خادم در صورت عادت زن به داشتن خادم یا احتیاج او به واسطه مرض یا نقصان اعضاء.»

بسیاری از فقهای امامیه تصریح نموده‌اند که مقدار لازم برای نفقه زن، عبارت است از هر چیزی که زن به آن محتاج باشد از خوراک، پوشاک، منزل، مستخدم، هزینه نظافت و آرایش در حدود عادت و رسوم زنان هم ردیف او در آن شهر.

به گفته بسیاری از فقهای امامیه آنچه زن دائمی در دوران زناشویی برای بقا و ادامه حیات خود لازم دارد به طور متعارف، به عهده شوهر است.

قانون مدنی در ماده ۱۱۰۷ که نفقه را بیان می‌کند پنج امر را که عبارت از: مسکن، البسه، غذا و اثاث البیت (اثاث خانه) باشد می‌شمارد و قید می‌کند که آن‌ها باید به طور متعارف و متناسب با وضعیت زن باشد، همچنین خادم در صورت عادت زن به داشتن خادم و یا احتیاج او به واسطه مرض یا نقصان اعضاء.با توجه به صراحت ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی، تعهد عام شوهر به تأمین ملزوماتی که به طور متعارف و متناسب با وضعیت زن می‌باشد، با همین قید مصادیق هر یک از موارد پنج گانه بالا شرح داده می‌شود:

الف) مسکن:

منظور از مسکن، محلی است که زن در آنجا زندگانی خود را می‌گذارند و باید متناسب با وضعیت وی باشد. متناسب بودن با وضعیت اجتماعی زن، آن است که در خانه مستقل سکونت نماید و شوهر نباید او را در اطاق سکونت دهد. به نظر می‌رسد که هر گاه زن به اقتضای وضعیت اجتماعی نتواند یا نخواهد در خانه‌ای که دیگران در آن هستند مانند مادر شوهر و خواهر شوهر زندگی کند، شوهر باید خانه مستقل برای او تهیه کند، زیرا متناسب با وضعیت اخلاقی و روحی ایجاب می‌کند که مستقل از مادر شوهر و خواهر شوهر و جداگانه زندگی کند.

ب) البسه:

البسه عبارت است از آنچه شخص می‌پوشد از لباس و کفش و جوراب و امثال آن که برای زندگانی لازم است. البسه باید متناسب با فصل و موقعیت اجتماعی زن باشد. در جایی که عرف اقتضاء کند که زنان لباس‌های متعدد برای داخل منزل و مهمانی و امثال آن داشته باشند، شوهر باید آن‌ها را برای زن خود فراهم نماید. حتی از حیث جنس و دوخت آن لباس‌ها، بنابر آنچه گفته شد چنانچه اگر زن پالتو پوست در زمستان بر تن نماید شوهر باید پالتو پوستی که متناسب با وضعیت اجتماعی زن باشد، فراهم نماید.

ج) غذا:

منظور از غذا هر چیزی است که انسان برای بقا و ادامه حیات می‌خورد و می‌آشامد، غذایی که برای زن باید تهیه شود غذای متناسب با طبیعت مزاجی و وضعیت اجتماعی او می‌باشد.

د) اثاث البیت (اثاث خانه)

عبارت از اشیایی است که در خانه برای زندگانی به کار می‌رود، از قبیل فرش، مبل، ظروف، رختخواب و امثال آن‌ها، در صورتی که موقعیت زن ایجاب نماید شوهر باید سایر ملزومات زندگی مانند یخچال، بخاری، کولر و امثال آن را تهیه کند.

هـ) خادم:

ماده ۱۱۰۷ ق.م. پس از بیان چهار مورد بالا می‌گوید: (و خادم در صورت عادت زن به داشتن خادم یا احتیاج او به واسطه مرض یا نقصان اعضاء). منظور از خادم کسی است که در اثر کار خود، وسائل زندگانی دیگری را آماده و در دسترس او قرار می‌دهد از قبیل نوکر، کلفت، آشپز و امثال آن که در منزل به کار می‌پردازند. از دو قید عادت (عادت زن به داشتن خادم، یا احتیاج او به واسطه مرض یا نقصان اعضاء) معلوم می‌شود که شوهر در دو مورد باید برای زن خادم بیاورد

یکی عادت زن در خانه پدری به داشتن خادم باشد ، در این صورت خادم مانند مسکن، لباس، غذا، اثاث خانه، باید متناسب با وضعیت اجتماعی زن در خانواده پدری او باشد. دیگری احتیاج زن به داشتن خادم در اثر بیماری یا نقص عضو و حاملگی و امثال آن که در این مورد، موقعیت اجتماعی زن و رفع احتیاجات او در نظر گرفته می‌شود. بنابراین، اگر زن در خانواده خود خادم نداشته باشد و کارهای خانه را خود می‌کرده ولی در اثر وضعیت مزاجی از عهده آن بر نمی‌آید، شوهر باید برای او خادم و همچنین پرستار آماده کند تا احتیاجات او را بر طرف سازد. در نتیجه، لوازم نظافت و آرایش و هزینه‌های لازم برای مداوای بیماری از قبیل پول، دارو و دستمزد پزشک و هزینه‌های بیمارستان و مسافرت به خارج برای مداوا و عمل جراحی و امثال آن بر عهده شوهر است.

آن چه شوهر برای زن به عنوان نفقه می‌دهد باید به طور متعارف باشد، یعنی آن گونه  که عرف زمان و مکان آن را لازم بداند، همچنان که در نوع جنس و مقدار نفقه باید رعایت وضعیت اجتماعی زن بشود. یعنی آن طور که زنان هم ردیف او به اعتبار خانواده و اوصاف طبیعی و اخلاقی شبیه به او برخوردار می‌گردند.

نظر بعضی از فقها آنست که نفقه باید متناسب با وضعیت اجتماعی شوهر باشد و بعضی دیگر وضعیت اجتماعی زن و شوهر را در نظر گرفته‌اند.

پرداخت نفقه بر عهده مرد بوده و ترک ان عواقبی دارد برای اطلاع از مجازات ترک نفقه می توانید مقاله مربوطه را مطالعه نمایید

سایر نکات نفقه و توضیحاتی کوتاه

از روزی که انسان به دنیا آمد، نیازهایی داشت که این نیاز ها باعث بقا وی شده است. نیازی به نام نیازهای جنسی و عاطفی، نیاز ها باعث می شوند که انسان به دو دسته زن و مرد تقسیم شوند و با یکدیگر ازدواج کنند تا بتوانند نیازهای عاطفی و جنسی را برطرف کنند. اما این ازدواج کردن باعث می شود که حق و حقوقی برای هم دیگر اینجاد بشود و تکالیفی نیز برای یکدیگر ایجاد شود.

این تکالیف و حقوق از دیرباز وجود داشته است، حق و حقوق ها و تکالیفی مثل حق سکونت، حق طلاق و … اما در اینجا ما می خواهیم در مورد نفقه صحبت کنیم.نفقه شامل نفقه ارقاب و نفقه همسر می شود. نفقه به معنای برطرف کردن هزینه های زندگی همسر یا خانم  می باشد که شامل خانه، اثاثیه، منزل، لباس، دارو، درمان و … که از زمان عقد بر عهده شوهر می باشد.

همانطور که گفته شد نفقه به غیر از همسر به اقارب نیز تعلق می گیرد برای اطلاع از نفقه اقارب و چگونگی پرداخت ان می توانید مطالعه مربوطه را در سایت مطالعه نمایید 

نفقه از زمان عقد است و ملاک قانونی ازدواج زمان تاریخ عقد می باشد نه تاریخ عروسی و باید در نظر داشته باشیم که تاریخ عروسی فقط مطلبی است که در عرف و جامعه قرار دارد و از لحاط قانونی عروسی اجباری نیست و تاریخ نفقه و ازدواج روز عقد است و اما نفقه خانم چقدر است ؟

قانون نفقه خانم را مشخص نکرده است و بر مبنای بسیار زیادی آن را فرار داده است که شئونات خانواگی زن، محل سکونت، عادت ها و، وضع مالی مرد و همچنین که کجا سکونت داشته اند و محل زندگی به چه صورت بوده است متفاوت است. اما این سوال پیش می آید که چه کسی این ها را تشخیص می دهد؟

این هزینه ها معین نیستند و از یک مکان به مکان دیگر و از یک فرهنگ به فرنگ دیگر فرق می کند. برای مثال فرض کنید یک خانم در منزل پدرش دارای خدمتکار بوده که کارهایشان را انجام می داده، اما وقتی به منزل شوهر می آید، شوهر خدمتکاری نگرفته است که کارهایش را انجام بدهد و چون خانم عادت داشته به خدمتکار پس شوهر نیز باید خدمتکار بگیرد و اینکه اگر اینکار را نکند از موارد ترک نفقه محسوب می شود و اگر یکی در منزل پدرش خدمتکار نداشته باشد نیازی نیست خدمتکار بگیرد.

همانطور که خدمت شما عزیزان عرض کردیم نفقه در دوران عقد به زن تلعق می گیرد  برای اطلاع بیشتر در این مورد می توانید مقاله ارائه شده در سایت را مطالعه نمایید

فقر شوهر تاثیری در پرداخت نفقه ندارد. پرداخت نفقه زن به هر حالبر گردن شوهر است و یک وظیفه ای است که باید به آن عمل کند. اما اگر خانم دادخواست نفقه دهد چه می شود ؟ دادگاه به کارشناس ارجاع می دهد و کارشناس با توجه به مسائلی که گفته شد که شامل کجا زندگی می کند و … مشخص می کند که میزان نفقه چقدر خواهد بود.انواع نفقه به نفقه زن ونفقه اقارب یا نزدیکان تقسیم می شود. نفقه ارقاب خود به دو دسته تقسیم می شود :

الف) فرزندها، نوه ها، نتیجه ها و نویره ها.

ب) پدربزرگ، مادربزرگ و اجداد.

نفقه ارقاب و نزدیکان برای تمام اقوام است،

آنهایی که  در خط عمودی قرار می گیرند اعم از اینکه صعودی باشد یا نزولی. منظور از خط عمودی این است که اگر شما یک پدر باشید، فرزندت و پدر خودت در یک خط عمودی هستند و یا دخترت و یا مادرت در یک عمودی هستند و به هر تعداد که باشد نفقه ارقاب شامل آنها می شود اما نفقه زن به زنی شامل می شود که در عقد دائم شوهر باشد و از دستورات مرد هم پیروی کند.

نکته ای که در مورد نفقه اقارب است این است که فقط خویشاوندانی مسنحق اند و نفقه دریتفت می کنند که رابطه ولادت بین آنها وجود داشته باشد و هر چند که خواهر یا برادر ارث ببرند اما نفقه شامل آنها نمی شود اما زن هم ارث می برد و هم نفقه. تفاوت بعدی نفقه ارقاب و نفقه زوجه این است که نفقه زوجه در هر صورت بهش تعلق خواهد گرفت حالا چه وضعیت مالی مرد خوب باشد چه بد. اما در مورد نفقه ارقاب تنها در صورتی است که آن شخص تهی دست باشد و ما که وظیفه داریم به آنها نفقه بدهیم دستمان پر باشد یعنی وضعیت مالی مناسبی داشته باشیم

تا نفقه اقارب را پرداخت کنیم و نکته دیگر خویشاوندان و نزدیکان یا اقارب همه آنها ملزم هستند به یکدیگر نفقه بدهند، چون همه آتها در یک خط عمودی هستند اما در نفقه زن فقط مرد باید به زن نفقه بدهد و زن نیازی به پرداخت نفقه ندارد. اگر هم نفقه زوجه مانده باشد و هم نفقه ارقاب و هر دو نیز باید پرداخت شود اما اموال ما جواب گوی پرداخت آنها نباشد نفقه زن واجب است. ما می توانیم در هنگام عقد دائم بیان کنیم که به زوجه نفقه زن تعلق نگیرد.

نفقه و هزینه های درمانی زوجه

مطابق با ماده ۱۷۰۷ قانون مدنی نفقه شامل هزینه های درمانی و بهداشتی هم می شود و مرد مکلف است این هزینه ها را پرداخت کند. آیا هزینه های عمل و جراحی زیبایی جزء نفقه محسوب میشود ؟ خیر، نفقه درمانی و بهداشتی صرفا در جهت لازم و متعارف می باشد یعنی اگر سرما بخورید، مرد موظف است شما را به دکتر ببرد. اما هزینه های درمانی و جراحی زیبایی جزء نفقه محسوب نمی شود نفقه باید حد و محدود و متعارف باشد. برای مثال فرض کنید همسر در تصادف با خودرو زیبایی اش را از دست بدهد و در این صورت نیاز به جراحی پلاستیک باشد و این جراحی جزء نفقه محسوب می شود اما هنوز بین قضات اختلاف وجود دارد که جزء نفقه محسوب شود یا خیر اما در حال حاضر محسوب می شود.

آیا هزینه های تحصیل و کلاس های علمی هم جزء نفقه است؟ خیر، زیرا با وجود اختلافاتی که بین قضات وجود دارد آن را جزء موارد نفقه نمی دانند و خیلی کم پیش می آید که جزء نفقه محسوب شود.اگر زن کار کند و درآمد بالایی داشته باشد بازهم نیاز به پرداخت نفقه است ؟ بله، باید نفقه پرداخت شود و هیچ ارتباطی با درآمد زن ندارد.

ارتباط نفقه و تمکین :

تمکین در قانون دو نوع است : ۱٫تمکین عام  ۲٫تمکین خاص

تمکین عام : یعنی زن با همسر خود با احترام صحبت کند و خواسته های مرد را انجام دهد و نیز باید خواسته های مرد معقول و متعارف باشدو اینکه زن باید در محل سکونت مرد باشد و نباید جدا زندگی کنند.

تمکین خاص : طبق قانون مدنی کسی که تمکین نمی کند ناشزه است ( نشوز هم می گویند) و نفقه به آن تعلق نمی گیرد. تمکین در معنای خاص به معنای رابطه جنسی بین زن و شوهر است و اگر مردی تقاضای رابطه جنسی بکند و زن او را انجام ندهد یعنی تمکین خاص انجام نداده و نفقه را ساقط می کند.

آیا فقط تمکین خاص باعث سقوط نفقه است؟ خیر، تمکین چه عام باشد چه خاص اگر انجام نشود از موارد سقوط نفقه است. در ازدواج موقت یا صیغه نفقه وجو ندارد مگ اینکه شرط شده باشد نفقه پرداخت شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر پیرامون موضوع تمکین و عواقب عدم تمکین می توانید مقاله مربوطه را مطالعه نمایید

عده وفات چیست و چه ارتباطی به نفقه دارد؟

عده وفات یعنی زمانی که بعد از فوت شوهر زن نباید ازدواج کند و باید منتظر بماند که این عده ۴ ماه و ۱۰ روز است و اگر در این ۴ ماه و ۱۰ روز مشخص شد که زن حامله است در این صورت عده تا زمانی است که بچه را به دنیا بیاورد در این صورت زن می تواند از ارقاب درخواست نفقه کند چرا که همسر زوجه فوت شده و هیچ تکلیفی برای پرداخت نفقه ندارد.

حق حبس چه ارتباطی با نفقه دارد؟

ماده ۱۱۸۵ قانون مدنی درمورد این است که خانم میتواند تا زمانی که مهریه بهش تسلیم نشده وظایفی که در مقابل شوهر دارد را انجام ندهد اما یک شرط گذاشته است که این است که مهر زن حال باشد یعنی این نباشد که تعهد کند ۱۰ سال دیگر پرداخت می کند و مهرش حال باشد در این صورت اگر از وظایف زناشویی امتناع کند یا تمکین نکند زن ناشز محسوب نمی شود

یا نشوز متعلق به این خانم نمی باشد و مستحق نفقه خواهد بود اما اگر زن به میل خودش وظایف زناشویی انجام داده باشد دیگر نمی تواند آنرا متوقف کند و نمی تواند بگوید که می خواهم از حق حبسم استفاده کنم زیرا حق حبس قبل از زندگی زناشویی است و در واقع اگر زن از انجام وظایفتش امتناع کند می تواند از این حق استفاده کند.

ارتباط نفقه و اجرت المثل با یکدیگر

نفقه و اجرت المثل هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارد هرچند که زن در خانه شوهر موارد را با رضا و رغبت انجام می دهد اما قانون می گوید اگر شما کاری در خانه انجام می دهید می توانی بابت آن کار هزینه ای دریافت کنی و حتی اگر شما به عنوان مثال ظرف میشویی یا غذا درست میکنی و یا بچه بزرگ می کنی میتوانی بابت این کار ها هزینه بگیری. این گونه هزینه ها اجرت المثل نام دارد و اگر شما درخواست اجرت المثل بدهید، اجرت المثل هم طبق نظریه کارشناس و اینکه کجا زندگی می کنید، شرعا چطوری بودید، محل سکونت و .. مشخص می شود.

دادخواست یا شکوائیه نفقه

علت گفتن کلمه یا این است که زن هم می تواند دادخواست حقوقی دهد و هم دادخواست کیفری. اگر زن دادخواست حقوقی بدهد عدم پرداخت نفقه زندان و مجازات ندارد و صرفا زن می تواند نفقه اش را دریافت کند چه گذشته و چه حال؛ البته نفقه آینده قابل مطالبه نیست. اما اگر شکوائیه ترک نفقه باشد , یا میتواند دادخواست مطالبه نفقه را به دادگاه تقدیم کند

مطابق با ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی کشور ما هرکسی که با داشتن توانایی مالی نفقه زنش را پرداخت نکند و خانم هم تمکین را انجام می دهد و یا از تعدیه نفقه ارقاب که واجب النفقه هستند امتناع کند یا نفقه آن ها را در صورت استطاعت مالی پرداخت نکند، سه ماه و یک روز یا ۹۱ روز تا پنج ماه حبس در پی خواهد داشت و ارقاب یا خویشناوندانی که واجب النفقه هستند می توانند در مورد این قضیه شکایت کنند.

ضمانت اجرایی نفقه

علاوه بر اینکه زندان خواهد داشت زن می تواند به دلیل ترک نفقه و عدم پرداخت نفقه از جانب شوهر با اثبات عسر و حرج و اینکه شوهر توانایی مالی برای اداره زندگی را ندارد می تواند برای طلاق اقدام کند و می تواند طبق این مورد طلاق بگیرد. مرد ها برای طلاق نیازی به اثبات ندارند و همیشه طلاق با مرد می باشد اما اگر طلاقی بخواهد از سمت مرد باشد باید مهریه پرداخت شود و تمامی حق و حقوق که شامل اجرت المثل می شود پرداخت شود و این ارتباطی با طلاق ندارد.

ارتباط خیانت زن و نفقه

اگر زن خیانت کند و یا مرد بتواند این را اثبات کند که زن با شخص دیگری در ارتباط است باید مهریه او پرداخت شود اما در مورد نفقه ارتباط زن خارج از رابطه زناشویی و خیانتش باز هم از موجبات سقوط نفقه نیست و تنها موردی که باعث سقوط نفقه می شود، تمکین می باشد که اگر زن تمکین نکند باعث سقوط نفقه خواهد بود.

بیماری های زن حتی اگر بیماری روحی یا جسمی شدید باشد یا حتی اگر در بالاترین حد خود باشد موجب سقوط حق نفقه و مهریه نمی باشد و به هر حال نفقه و مهریه باید پرداخت شود چراکه حتی آن خانمی هم که مشکلاتی را دارد چه روحی یا چه جسمی هزینه هایی دارد و این هزینه ها باید پرداخت شود اما می تواند نفقه اش کمتر از شخص سالم باشد.

پرسش: مرد ادعا کرده مبالغی را به حساب زن تحت عنوان نفقه واریز کرده اما زن ادعا می کند که این مبالغ بخشش او بوده و مرد دوست داشته است این مبالغ را پرداخت کند. تکلیف چیست ؟ در پاسخ به این سوال باید گفت اگر بتواند ثابت کند که این ها بخشش بوده مشکلی پیش نمی آید و نفقه به او تعلق می گیرد اما اگر نتواند آن را ثابت کند اصل بر این است که نفقه بوده است یعنی اثبات این موضوع بر دوش زن می باشد و اینکه مرد به راحتی می تواند اثبات کند که مبالغ نفقه زن بوده اند.

موضوع دیگر این است که اگر زن مانع شرعی داشته باشد یعنی به دلیل شرعی و عذر موجهی مثل اینکه به سفر حج رفته و محرم شده باشد و یا بخاطر اعتکافش و یا بدلیل بیماری اش از مرد تمکین نکند مستحق نفقه خواهد بود. مثل اینکه زن دستش در بگیرد و نتواند کارهای خانه را انجام بدهد مثل غذا درست کردن و … که از روی عمد و لجبازی نباشد به او نفقه تعلق می گیرد.

ضمنا در مورد اینکه کدام دادگاه صالح است باید بگوییم که اگر خواستید دادخواست حقوقی مطالبه نفقه بدهید طبق ماده ۱۲ قانون حمایت از خانواده شما می توانید در محل اقامت خودتان این کار را انجام بدهید اگر شکایت کیفری ترک نفقه را انجام بدهید طبق ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۷۵ بخش تعزیرات شما باید در ان محلی که زندگی مشترک داشته اید اقامه شکایت کنید.

نکته دیگر این است که اگر زن بدون اجازه شوهر به شغلی اشتغال داشته باشد و شوهر رضایت نداشته باشد از موجبات این است که زن ناشزه محسوب می شود و یا عدم تمکین آن اثبات می شود و مستحق نفقه نخواهد بود حتی اگر قبل از شروع زندگی مشترک زن و شوهر با یکدیگر رابطه جنسی داشته باشند باید نفقه زن پرداخت شود. منظور از شروع زندگی مشترک این است که عقد اتفاق افتاده باشد و عقد ایجاد شده و زن و شوهر عقد کرده اند اما در یک محل زندگی نمی کنند.

نفقه خویشاوندان فقط مربوط به آینده است و برای گذشته نمی توان دادخواست ترک نفقه داد اما زوجه می تواند هم گذشته و هم حال را مطالبه کند.نکته بسیار مهم این است که اگر در یک محل و زیر یک سقف زندگی می کنید به معنای این است که نفقه پرداخت می شود و نکته دیگر اگر مدت زیادی عقد باشید آن موقع است که می توانید دادخواست نفقه بدهید.

پرسش و پاسخ در زمینه نفقه

پرسش : اگر پرداخت نفقه صورت نگیرد می توان حکم جلب شوهر را گرفت ؟اگر شکایت کیفری و ترک انفاق کردید و مرد هم نفقه را پرداخت نکرده در این صورت می توانید حکم جلب را بگیرید.

پرسش : تا چه مدت اگر نفقه پرداخت نشود زن حق طلاق دارد ؟اگر تا ۶ ماه نفقه پرداخت نشود زن حق طلاق خواهد داشت.

پرسش : آیا در پرداخت نفقه مرد می تواند اعسار دهد ؟اگر بابت نفقه گذشته باشد، بله می تواند اما باید ماهیانه آن مبلغی را که کارشناس تعیین کرده است از روزی که شکایت کردید برای آینده پرداخت کند.

پرسش : آیا زن می تواند در مورد نفقه اموال شوهر را توقیف کند ؟در مورد نفقه گذشته اگر مرد محکوم شده باشد بله می تواند اموال او را توقیف کند.

پرسش : اگر زوجه نفقه دریافت نکند چه می شود ؟اگر نفقه دریافت نکند، شما به شورای حل اختلاف اعلام کنید که من آمادگی پرداخت نفقه را دارم و به کارت او واریز کنید.

شما عزیزان می توانید جهت دریافت مشاوره حقوقی 24 ساعته در بحث نفقه با ما در ارتباط باشید

image
JM
نویسنده این مطلب

مهدی حنیور

ارسال دیدگاه

کاربر عزیز برای ارسال دیدگاه ابتدا باید عضو یا وارد شوید

عضویت / ورود
 
دیدگاه ها
این مطلب نظری ندارد